• شماره های پیشین

    • فهرست مقالات هاشم قربانی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تطور تاريخي و پيش¬انگاره¬هاي نظريه اصالت وجود در تحليل خواجه نصيرالدين طوسي
        هاشم  قرباني
        نظريه اصالت وجود يا ماهيت در انديشه¬هاي پيشاصدرايي هرچند داراي طرحي نظام¬مند نيست، اما استوار بر پيش‌انگاره¬هايي است که کشف آنها رويکرد انديشمندان مسلمان را در ترسيم مسئله روشن ميسازد. خواجه نصيرالدين طوسي، مواضع معرفتي خود را در برابر آن پيش¬انگاره¬ها تبيين کرده است. د چکیده کامل
        نظريه اصالت وجود يا ماهيت در انديشه¬هاي پيشاصدرايي هرچند داراي طرحي نظام¬مند نيست، اما استوار بر پيش‌انگاره¬هايي است که کشف آنها رويکرد انديشمندان مسلمان را در ترسيم مسئله روشن ميسازد. خواجه نصيرالدين طوسي، مواضع معرفتي خود را در برابر آن پيش¬انگاره¬ها تبيين کرده است. در اين جستار، به برخي از پيش¬انگاره¬هاي اصالت وجود يا ماهيت در تصويرسازي طوسي پرداخته شده است. براين اساس: 1) مسئله زيادت وجود و ماهيت و چگونگي آن، 2) شناساندن ارتباط وجود و ماهيت، 3) جايگاه تحقق اين ارتباط: خارج يا ذهن؟ و 4) مصداق¬سنجي تحليل ياد شده و تحقق¬داشت ماهيت و وجود در خارج يا تأکيد بر تحقق انحصاري يکي از آن دو، از اين پيشفرضها محسوب ميشود. طوسي با تحليلهاي خود در هريک از مواضع يادشده رويکردي اخذ ميکند که ميتوان همسويي يا عدم¬واگرايي او را با اصالت¬بخشي به وجود نشان داد. ازاينرو، هرچند نظريه اصالت وجود بعنوان يک مسئله براي طوسي مطرح نبود، اما پيش‌انگاره¬هاي معرفتي او درباب وجود و ماهيت سازگار با اين نظريه است. خط سير ارتباطي طوسي ـ صدرايي را ميتوان با تبيين مواضع طوسي درباب آن پيش‌انگاره¬ها و تأثير او بر ملاصدرا تحليل کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بازخوانی انتقادی ـ تاریخی تحلیل ابهری از مولفه¬ها و گونه¬شناسی دلالت بر پایه تمایز دو الگو: الگوی اراده ـ متکلم و الگوی معنا ـ مخاطب
        هاشم  قرباني عباس  بخشنده بالی
        بازخوانی انتقادی‌ـ‌تاریخی تحلیل ابهری از مؤلفه¬ها و گونه‌شناسی دلالت بر پایه تمایز دو الگو: الگوی اراده‌ـ‌متکلم و الگوی معنا‌ـ‌مخاطب هاشم قربانی ‌،‌ عباس بخشنده¬بالی چکیده این جستار، به بازخوانی انتقادی ـ تاریخی بحث دلالت¬شناسی در اندیشه ابهری میپردازد و در پی ترسیم چکیده کامل
        بازخوانی انتقادی‌ـ‌تاریخی تحلیل ابهری از مؤلفه¬ها و گونه‌شناسی دلالت بر پایه تمایز دو الگو: الگوی اراده‌ـ‌متکلم و الگوی معنا‌ـ‌مخاطب هاشم قربانی ‌،‌ عباس بخشنده¬بالی چکیده این جستار، به بازخوانی انتقادی ـ تاریخی بحث دلالت¬شناسی در اندیشه ابهری میپردازد و در پی ترسیم مواجهه ابهری با مسائل ساحت دلالت‌شناسی و تبیین مواضع او در این زمینه است. در این پژوهش عمدتاً با اتخاذ دو الگوی اراده¬ـ¬متکلم و معناـ¬مخاطب، به سنجش و واکاوی برخی تصویرسازیها از دلالت و گونه¬شناخت آن پرداخته میشود. بر این اساس، تلاش شده است تصویرسازی ابهری از چیستی¬گویی دلالت و تحلیل گونه-های آن و نیز سنجش دیدگاه وی در ناکارآمدی دلالت التزام، با بکارگیری برخی شاخصها نظیر لحاظ اراده گوینده در انتقال معنا، به طراحی انتقادی نقش فهم مخاطب در معناسازی صحیح و بافتار فکری پرداخته شود. منطقدانان دلالت را استوار بر وضع دانسته¬اند و آگاهی بر وضع را نیز شرط کرده¬اند. اما مقاله حاضر نشان میدهد که علاوه ¬بر این معیار، شاخصهای دیگری در حوزه معنا، مخاطب و گوینده نیز در ساخت دلالت مؤثرند. ابهری با فرابردن دلالت از مفردات و ‌گسترش شمول آن به جملات و بویژه گزاره¬ها و نیز مواجهه غیرماهوی با تعین¬بخشی به مفاهیم حوزۀ دلالت، دلالت¬-شناسی را با مباحث معناشناسی پیوند میزند. مواضع او در دلالت¬شناسی در سنجش با دیگر اندیشمندان طراحی شده است؛ برخی مواضع وی عبارتند از: بازتعریف دلالت بر پایۀ الگوی معنا¬¬ـمخاطب؛ ارائه دو تفسیر متفاوت از جایگاه وضع در گونه¬شناخت دلالت، نقادی تحلیل فخر رازی از دلالت مطابقی و تمایز دلالت مطابقی با دو دلالت دیگر با اخذ موضوع¬له مستقل یا موضوع¬له غیر مستقل و لحاظ سنجش‌محوری؛ نقادی تحلیل خونجی و کشی از مجازی¬انگاری دو دلالت تضمن و التزام، نقادی تصویر سهرودی‌ـ‌رازی از روابط مطابقی‌ـ‌التزامی و نقادی دیدگاه¬های ناکارآمدی دلالت التزام و طراحی تصویری مبتنی¬بر اختلال در فهم بر اساس کثرت انتقالات ذهنی. پرونده مقاله