بازخوانی انتقادیـتاریخی تحلیل ابهری از مؤلفه¬ها و گونهشناسی دلالت بر پایه تمایز دو الگو: الگوی ارادهـمتکلم و الگوی معناـمخاطب
هاشم قربانی ، عباس بخشنده¬بالی
چکیده
این جستار، به بازخوانی انتقادی ـ تاریخی بحث دلالت¬شناسی در اندیشه ابهری میپردازد و در پی ترسیم چکیده کامل
بازخوانی انتقادیـتاریخی تحلیل ابهری از مؤلفه¬ها و گونهشناسی دلالت بر پایه تمایز دو الگو: الگوی ارادهـمتکلم و الگوی معناـمخاطب
هاشم قربانی ، عباس بخشنده¬بالی
چکیده
این جستار، به بازخوانی انتقادی ـ تاریخی بحث دلالت¬شناسی در اندیشه ابهری میپردازد و در پی ترسیم مواجهه ابهری با مسائل ساحت دلالتشناسی و تبیین مواضع او در این زمینه است. در این پژوهش عمدتاً با اتخاذ دو الگوی اراده¬ـ¬متکلم و معناـ¬مخاطب، به سنجش و واکاوی برخی تصویرسازیها از دلالت و گونه¬شناخت آن پرداخته میشود. بر این اساس، تلاش شده است تصویرسازی ابهری از چیستی¬گویی دلالت و تحلیل گونه-های آن و نیز سنجش دیدگاه وی در ناکارآمدی دلالت التزام، با بکارگیری برخی شاخصها نظیر لحاظ اراده گوینده در انتقال معنا، به طراحی انتقادی نقش فهم مخاطب در معناسازی صحیح و بافتار فکری پرداخته شود. منطقدانان دلالت را استوار بر وضع دانسته¬اند و آگاهی بر وضع را نیز شرط کرده¬اند. اما مقاله حاضر نشان میدهد که علاوه ¬بر این معیار، شاخصهای دیگری در حوزه معنا، مخاطب و گوینده نیز در ساخت دلالت مؤثرند. ابهری با فرابردن دلالت از مفردات و گسترش شمول آن به جملات و بویژه گزاره¬ها و نیز مواجهه غیرماهوی با تعین¬بخشی به مفاهیم حوزۀ دلالت، دلالت¬-شناسی را با مباحث معناشناسی پیوند میزند. مواضع او در دلالت¬شناسی در سنجش با دیگر اندیشمندان طراحی شده است؛ برخی مواضع وی عبارتند از: بازتعریف دلالت بر پایۀ الگوی معنا¬¬ـمخاطب؛ ارائه دو تفسیر متفاوت از جایگاه وضع در گونه¬شناخت دلالت، نقادی تحلیل فخر رازی از دلالت مطابقی و تمایز دلالت مطابقی با دو دلالت دیگر با اخذ موضوع¬له مستقل یا موضوع¬له غیر مستقل و لحاظ سنجشمحوری؛ نقادی تحلیل خونجی و کشی از مجازی¬انگاری دو دلالت تضمن و التزام، نقادی تصویر سهرودیـرازی از روابط مطابقیـالتزامی و نقادی دیدگاه¬های ناکارآمدی دلالت التزام و طراحی تصویری مبتنی¬بر اختلال در فهم بر اساس کثرت انتقالات ذهنی.
جزييات مقاله
رایمگ
سامانه رایمگ تمامی فرآیندهای دریافت، ارزیابی و داوری، ویراستاری، صفحهآرایی و انتشار الکترونیکی نشریات علمی را به انجام میرساند