A Comparative Study of the Genealogy of the Meaning of Motion in the Transcendent Philosophy and Theoretical Gnosis
Subject Areas : Geneology of philosophical schools and IdeasRasool Padashpoor 1 * , Ramin Golmakani 2 , Zahra Hijinia 3
1 - PhD candidate of Islamic Philosophy and Kalam, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran
2 - Assistant Professor, Islamic Philosophy and Kalam, Razavi University of Islamic Sciences, Mashhad, Iran
3 - PhD candidate of Islamic Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Keywords: Potency, act, Motion, passionate movement,
Abstract :
The development of a comprehensive definition of motion has always occupied the minds of thinkers. This issue was also of concern to Greek thinkers before Muslim philosophers, and each of them provided their own definition for motion. Mullā Ṣadrā, in addition to the common meaning of this term (gradual change), provided a general definition for it (absolute exit from potency to act) that is compatible with both potency and act. Motion should be considered one of the accidents of existence exactly in the same way that potency and act are viewed as modes of being and essential accidents of existence and are placed among the problems of prime philosophy. Therefore, if, according to Hakim Sabziwari, motion in general is defined as exiting “non-existence” to enter “existence” and going from “possibility” to “necessity”, such a general meaning of motion can be attributed to immaterial things in Mullā Ṣadrā’s view as well. In the same way, gnostics also believe in a motion that begins from a divine stroke and embraces the whole levels of being. They called this the “passionate movement”, which means the cause of creation and appearance of things in the world. It is the same divine love and kindness that flows in all things and contains everything in the arches of descent and ascent. Hence, following a descriptive-analytic method, in this paper the authors intend to demonstrate that, in Mullā Ṣadrā’s view, the system of being and, in gonstics’ view, individuations and behavioral manifestations are always in motion towards an ultimate end. Mullā Ṣadrā called this motion the trans-substantial motion, which flows in the essence of things, and gnostics call it the passionate motion.
قرآن کریم.
آملی، سیدحیدر (۱۳۹۲) نقد النقود فی معرفة الوجود، ترجمة اسماعیل منصوری لاریجانی، تهران: علم.
ابن¬تركه (1351) چهارده رسالة فارسی، بكوشش موسوی بهبهانی و دیباجی، تهران: بینا.
ابن¬سینا (1379) النجاة، تصحیح محمدتقی دانش‌پژوه، تهران: دانشگاه تهران.
ابن¬سینا (۱۳۹۱) الاشارات و التنبیهات، تصحیح حسن حسن زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
ابن¬سینا (1394) الالهیات من کتاب الشفاء، تصحیح حسن حسن¬زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
ابن¬سینا (۱۴۰۴ق) الشفاء (الطبیعیات)، تصحیح ابراهیم مدکور، قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
ابن‌عر‌بی، محیی‌الدین (1946م) فصوص الحکم، بهمراه تعلیقات ابوالعلاء عفیفی، قاهره: دار إحیاء الکتب العربیه.
ابن‌عر‌بی، محیی‌الدین (بی‌تا) الفتوحات المکیه، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ابن‌فارس، احمد؛ هارون، عبدالسلام محمد (1404ق) معجم مقاییس اللغة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ارسطو (1385) مابعدالطبیعه، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو.
جوادی آملی، عبدالله (1393) رحیق مختوم، قم: اسراء.
حسن‌زاده آملی، حسن (1384) گشتی در حركت، تهران: رجاء.
دغیم، سمیح (2004م) موسوعة مصطلحات صدرالدین شیرازی، بیروت: مکتبة لبنان ناشرون.
دهخدا، علی‌اكبر (1390) لغت‌نامه، تهران: مؤسسه دهخدا.
راغب اصفهانى، حسین‌بن محمد (1412ق) مفردات الفاظ قرآن الکریم، بیروت: دارالعلم.
رحیمیان، سعید (1387) آفرینش از منظر عرفان، قم: بوستان كتاب.
سارتن، جرج (1372) تاریخ علم، ترجمۀ احمد آرام، تهران: امیركبیر
سبزواری، ملاهادی (1383) «تعلیقات اسفار»، در ملاصدرا، الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة، ج3، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
سبزواری، ملاهادی (1386) شرح المنظومه، تصحیح محسن بیدارفر، قم: بیدار.
سبزواری، ملاهادی (1422ق) شرح منظومه، تصحیح حسن حسن‌زاده آملی، تهران: نشر ناب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1386) نهایة الحکمة، تصحیح غلامرضا فیاضی، قم: موسسة امام خمینی (ره).
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1402ق) بدایة الحکمة، قم: مؤسسه اسلامی.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390) «تعلیقات اسفار»، در ملاصدرا، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، قم: طلیعة نور.
فاضل تونی، محمدحسین (1386) مجموعه رسائل عرفانی و فلسفی، تصحیح مجید دستیاری، قم: مطبوعات دینی.
فخررازی، محمد بن‌عمر (بی‌تا) المباحث المشرقیة، تصحیح محسن بیدارفر، قم: بیدار.
قیصری، داود (1381) رسائل، تصحیح سیدجلال¬الدین آشتیانی، تهران: مؤسسة پژوهشی حكمت و فلسفه.
کاپلستون، فردریک (1380) تاریخ فلسفه، ج1، ترجمه سیدجلال¬الدین مجتبوی، تهران: سروش.
لاهیجی، عبدالرزاق (1420ق) شوارق الالهام فی شرح تجرید الاحکام، قم: مؤسسة امام صادق(ع).
لاهیجی، محمدجعفر (1386) شرح المشاعر ملاصدرا، تصحیح سیدجلال¬الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۷) شرح جلد سوم الأسفار الأربعة، قم: مؤسسة امام خمینی(ره).
مطهری، مرتضی (1376) مجموعه آثار، تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1395) حركت و زمان در فلسفه اسلامی، تهران: حكمت.
ملاصدرا (1381) المبدأ و المعاد، تصحیح و تحقیق محمد ذبیحی و جعفر شاه‌نظری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1383الف) الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة، بهمراه تعلیقات حکیم سبزواری، ج1، تصحیح و تحقیق غلامرضا اعوانی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1383ب) الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة، بهمراه تعلیقات حکیم سبزواری، ج3، تصحیح و تحقیق مقصود محمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1387) رسالة فی اتحاد العاقل و المعقول، تصحیح و تحقیق بیوک علیزاده، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
مهیار، رضا (بی‌تا) فرهنگ ابجدی عربی فارسی، بیجا.