TI - مقام موسیقی در رسالۀ صناعیه ابوالقاسم میرفندرسکی JO - تاریخ فلسفه JA - انجمن علمی تاریخ فلسفه LA - fa SN - 2008-9589 AU - سهند سلطاندوست AU - مهدی کشاورز افشار AU - اصغر فهیمی‌فر AD - AD - دانشگاه تربیت مدرس AD - دانشگاه تربیت مدرس Y1 - 1401 PY - 1401 VL - 4 IS - 1 SP - 121 EP - 140 KW - رسالۀ صناعیه KW - میرفندرسکی KW - فلسفۀ صفویه KW - صناعت KW - موسیقی نظری DO - N2 - ابوالقاسم میرفندرسکی (حدود ۱۰۵۰-970ق)، حکیم و فیلسوف عصر صفوی، در مشهورترین اثر خود با عنوان رسالۀ صناعیه مباحثی در باب موسیقی نظری دارد. از این نظر، او در بین فیلسوفان این دوره کم‌نظیر است. اما هدف میرفندرسکی، بر خلاف فلاسفۀ اوایل دورۀ اسلامی، نه آموزش فنی موسیقی از طریق متن مکتوب، بلکه استفاده از مثال موسیقی نظری برای توضیح اقسام صناعات (پیشه‌ها) است. در مقالۀ حاضر، که با هدف بررسی آراء فلسفی میرفندرسکی در ارتباط با موسیقی ذیل دسته‌بندی صناعات نوشته شده، با استفاده از روش کیفیِ تحلیل متن و مواد تاریخی و کتابخانه‌يی، ضمن مرور مختصر تاریخی بر احوال و آثار و اندیشه‌های میر، مقدمات نظری رساله و اصطلاحات بکاررفته در آن را شرح داده‌ایم تا از آنجا بتوان به مراد مؤلف از مثال موسیقی نظری پی ‌برد. مهمترین نتیجۀ ضمنی‌يي که از مباحث موسیقایی اثر میگیریم اینست که در این دوره، علما تمایز روشن و قاطعی میان علم و عمل موسیقی قائل بوده‌اند، تا آنجا که ممکن بود یک عالم دینی برجسته، برغم وقوف کامل بر موسیقی نظری، داشتن گوش موسیقایی، و حتی تدریس آن، از اشتغال عملی به موسیقی بپرهیزد و طلاب خود را نیز از آن برحذر دارد. این واقعیت را میتوان از نشانه‌های آشکار جدایی علم و عمل موسیقی در این دوران دانست. UR - http://rimag.ir/fa/Article/38036 L1 - http://rimag.ir/fa/Article/Download/38036 TY _ JOURId - 38036